همواره پدیدههای کمک رسانی به مردم نیازمند جزو سنتهای ما و تعالیم دینی بوده است. در قرآن کریم بعد از نماز که از بالاترین فریضههای دینی است بحث زکات مطرح میشود؛ یعنی خداوند در کنار ستایش خود زکات و کمک مؤمنانه به دیگر انسانها را مهم میداند.
از دیرباز تا کنون در سراسر جهان سازمانهای دولتی و گروههای مردمی در بزنگاهها در کنار این مردمان نیازمند بوده اند. همواره تلخیها و زشتیهای حوادث ناگوار، فقر و نیازمندیها در قالب پویشهای مردمی و کمک رسانی به این نیازمندان برگهای زیبایی در کتاب انسانیت به یادگار گذاشته است.
در تجربه اخیر سال گذشته و شیوع ویروس کرونا اعلام رزمایش مواسات از سوی رهبر معظم انقلاب باعث شد گروههای مردمی و جهادی پا به میدان بگذارند و جلوی بسیاری از مشکلات را بگیرند که این زیبایی فقط در ایران پر رنگ و دیدنی است. امروز جهان به کمکهای بشر دوستانه گاه نگاههای غیرانسانی دارد.
تبعیضها و کسب منافع شخصی و پول شویی گواه این ماجراست؛ زیرا تنها جایی که گزارشهای زیبا و بدون نظارت درست در هزینههای مالی دارد همین خیریهها و بنگاههای بشردوستانه بدون شناسنامه است. در کشور ما نیز این موضوع قابل مشاهده است. آنچه امروز به عنوان یک فعال اجتماعی در حاشیه شهر مشهد مشاهده میکنم تعدد خیریهها و نبود نقشه راه درست و نبود یک فرمانده میدان است.
متأسفانه شاهدیم سازمانهای متولی کارهای خیر و عام المنفعه به جای درست کردن اصول کمک رسانی و مانع گسترش فقر شدن، به کارهای پوپولیستی و توزیع اقلام و گزارشهایی این چینی روی آورده اند. این سازمانها در حد یک خیریه مردمی و گروههای جهادی کارهای خود را از قبیل توزیع بسته معیشتی گزارش میدهند که این خود نه تنها فرصت خدمت بلکه تهدید جدی برای حل مشکلات اساسی مردم است.
خداراشکر گروههای جهادی و مردمی همواره پای کار بوده اند و در این حوزه کارهای مفیدی انجام میدهند. نه ادعایی دارند و نه گزارشی برای آن ها. بیشتر عهدی است بین خود و خدایشان.
اما آنچه امروز در شهر مشهد اهمیت دارد نبود یک فرمانده میدان در حوزه کمک رسانی است؛ و آنچه بیشتر اهمیت دارد نبود نظارت بر کار خیریهها و مخصوصا مجموعههای بی شناسنامه است که این موارد در قالب مؤسسات خیریه به پول شویی و انجام کارهایی می پردازند که نه تنها کمکی به مردم نیازمند نمیکند بلکه زمینه ساز فسادهای بعدی است.
این مجموعهها با سوءاستفاده از اعتماد مردم و نشان دادن چهرهای از حاشیه شهر بسترسازی خود را برای اهداف و مقاصد خود مهیا میکنند و با درصد کمی از کمکها و با ارائه گزارشها به مردم به سوی مقاصد خویش گام برمی دارند.
باید فکری کرد. امروز بلند کردن و ثبت یک مجموعه برای انجام کارهای خیر کاری ندارد و خیلی از مجموعهها نیز با کمال اخلاص پای کار هستند، اما نبود نظارت بر عملکرد همه مجموعههای خیریه و نبود شفافیت مالی برخی از آنها زمینه ساز فساد خواهد بود.
در برگه سفید خدمت به محرومان حتی یک نقطه سیاه زیاد است. به عنوان یک فعال اجتماعی از مسئولان تقاضا دارم برای صدور مجوزها، بررسی عملکردها و شفافیت مالی این مؤسسات خیریه اهتمام لازم داشته باشند.